คนไทยเรากินข้าวเป็นอาหารหลัก 3 มื้อได้ทุกวัน โดยไม่รู้สึกเบื่อ สำหรับคุณค่าทางยาของข้าวนั้น คนส่วนใหญ่ไม่ค่อยรู้กัน ทั้งที่ในอดีตนั้นชีวิตประจำวันของคนไทยกินข้าวเป็นยาไปในตัว เพราะคนรุ่นปู่ย่าตายายเราโดยเฉพาะในชนบท ยังตำข้าวสารกรอกหม้อ กินข้าวซ้อมมือ นอกจากเป็นแหล่งคาร์โบไฮเดรตเชิงซ้อน ที่มีคุณค่าทางอาหารสูงแล้ว ยังอุดมด้วยวิตามิน และแร่ธาตุนานาชนิด ตั้งแต่วิตามินบี 1-6 วิตามินอี โปรแตสเซี่ยม ฟอสฟอรัส แคลเซี่ยม เหล็ก เป็นต้น ช่วยป้องกันโรคเหน็บชา โรคปากเปื่อย ช่วยบำรุงกระดูกและฟันให้แข็งแรง ป้องกันโรคโลหิตจาง เป็นต้น ที่สำคัญคือ เส้นใยในข้าวซ้อมมือหรือข้าวกล้อง ช่วยแก้ท้องผูก ป้องกันโรคหลอดเลือดหัวใจ ความดันโลหิตสูง และมะเร็งสำไส้ใหญ่ แถมยังแก้โรคอ้วนได้อีกด้วย
วันนี้ขอแนะนำ การใช้ข้าวทำยารักษาอาการต่างๆ ดังนี้
1. ยาบำรุงกำลัง ก็คือ ข้าวสุกต้มกับนมโคสด แล้วเจือน้ำผึ้งหรือถ้าทำจากเมล็ดข้าวอ่อน นำไปตำเป็นน้ำนมข้าวผสมนมโคสดและน้ำอ้อย กลายเป็นข้าวยาคู ถือเป็นโอชาและยาบำรุงกำลังที่ดีที่สุดจากแผ่นดิน
2. แก้ท้องอืดท้องเฟ้อ นำข้าวสารมาคั่วจนกลายเป็นสีน้ำตาลเกือบไหม้ แล้วนำมาต้มกับน้ำดื่ม ในประเทศญี่ปุ่นก็มีชาชนิดหนึ่งชื่อว่า เคนไมชาหรือชาเขียวผสมข้าวคั่ว ดื่มร้อนๆหลังอาหารแก้ท้องอืดท้องเฟ้อดีนัก ของไทยเราเองก็รู้จักนำข้าวคั่วป่น คลุกผสมกับลาบเนื้อ ลาบหมู เพื่อช่วยแก้ท้องอืด และช่วยย่อยไปในตัว
3. แก้ลมพิษ ใช้ข้าวสาร(ข้าวเจ้า)ประมาณครึ่งกำมือ ใส่ลงในครกตำให้ละเอียด ผสมน้ำเปล่าลงไปเท่ากับข้าว คนให้เข้ากันดี แล้วนำไปทาบริเวณผิวหนังที่แตกลมพิษ รับรองได้ผล
4. แก้สวิงสวาย หน้ามืดตาลายเป็นไข้ตัวร้อน แพทย์แผนไทยใช้น้ำซาวข้าว ละลายเป็นกระสายยา แก้อาหารสวิงสวาย เป็นไข้ตัวร้อนให้ทุเลาทันใจ นอกจากนี้น้ำซาวข้าว ยังช่วยบรรเทาอาการแสบร้อน เนื่องจากถูกพริกได้อีกด้วย หรืออีกวิธีหนึ่ง อาจจะเอามือที่ถูกพริกหรือถูกไฟไหม้น้ำร้อนลวก ซุกลงในถังข้าวสารสัก 10-20 นาที อาการแสบร้อนจะทุเลาลงเช่นกัน
5. แก้ฝีทั่วไป ใช้ข้าวกล้อง รำข้าว สิ่งละเท่าๆกันตำละลายน้ำหรือเหล้าพอกผิวหนังที่เป็นฝี เร่งให้หนองแตกเร็ว บำรุงกล้ามเนื้อ แพทย์อายุรเวทอินเดีย ใช้ข้าวดอหรือข้าวเบาบดละเอียด เคี่ยวกับน้ำสมุนไพรและนมสด จนเป็นโจ๊กข้น แล้วนำมาห่อผ้าทำเป็นลูกประคบ อุ่นกับน้ำนมสด ประคบบริเวณร่างกายที่กล้ามเนื้อลีบหรืออ่อนแรง ทำวันละครั้งๆละ 30 นาที-1 ชั่วโมงเป็นเวลา 7-14 วัน ติดต่อกัน จะช่วยให้กล้ามเนื้อสมบูรณ์มีกำลัง
ข้าว มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Oryza sativa Linn.