รับมือ โรคหน้าร้อน…ไม่ใช่เรื่องเล่นๆ (1)

ช่วงหน้าร้อน อากาศร้อนจัดของทุกปีเราจะได้รับข่าวสารประกาศให้ระวังเรื่องภาวะฮีทสโตรก หรือ โรคลมแดด
ในตอนนั้นแอดมินคิดว่าก็แค่อากาศร้อนมากคงไม่ได้มีอันตรายอะไร
จนปีนี้ อากาศร้อนมากขึ้น ร้อนกว่าทุกปี อุณหภูมิแตะที่ 40 องศากว่าๆ ไปแล้ว
แอดมินเองก็แทบแย่  ดื่มน้ำมากกว่าปกติ ก็ยังไม่ช่วยให้ดีขึ้น

ยิ่งได้ยินข่าวการเสียชีวิตของ ชนม์สวัสดิ์ อัศวเหม นักการเมืองท้องถิ่นและนักแข่งรถ
เสียชีวิตจากอาการวูบ หมดสติ ด้วยภาวะฮีทสโตรก หรือ โรคลมแดด
เนื่องจากอยู่ในอากาศร้อนจัด ขณะซ้อมแข่งรถยนต์ ที่สนามช้างอินเตอร์เนชันแนล เซอร์กิต จ.บุรีรัมย์

มีคนเสียชีวิตจากอากาศร้อนจัดทุกปี อยากจะบอกว่า ต้องดูแลตัวเองมากเป็นพิเศษดื่มน้ำให้มาก…มากกว่าปกติ
ถ้าร้อนมากจนปวดหัวก็อาบน้ำให้คลายร้อน หรือล้างหน้า
หรือเอาผ้าขนหนูชุบน้ำเช็ดหน้า จะช่วยระบายความร้อนได้

นอกจากภาวะฮีทสโตรก หรือ โรคลมแดด ที่ต้องระวังกันมากขึ้นไปอีกคือ เรื่องของอาหารการกินของเรา

สาธารณสุขเตือนทุกปี แต่ก็ยังมีผู้ป่วยจำนวนมากที่เป็นโรคหน้าร้อน โดยเฉพาะโรคอุจจาระร่วง บิด และอาหารเป็นพิษ
แอดมินเคยกินอาหารที่ปรุงสุกใหม่และสะอาด แต่ก็เป็นอาหารเป็นพิษได้และไม่ได้เป็นในช่วงหน้าร้อนด้วย
จะบอกว่าอาหารเป็นพิษนี้ …อย่าได้เป็นเลยค่ะ มันทรมานมาก ใครเป็นมากก็แอดมิทไปให้น้ำเกลือ

แอดมินชวนมารู้จักอาการของโรคทั้ง 3 ชนิดอย่างง่ายๆ กันก่อน
โรคทั้ง 3 นี้คือ ท้องเสีย  บิด  อาหารเป็นพิษ เพื่อเราจะได้รับมือและดูแลตนเองได้

โรคทั้ง 3 ชนิดนี้มีอาการร่วมกันคือ ท้องเสียหรืออาการถ่ายผิดปกติ
แต่ที่จะเริ่มแตกต่างกันบ้างพอจะแยกแยะอย่างง่ายๆ คือ อุจจาระร่วงหรือท้องเสีย (diarrhea)
อาจมีอาการแบบท้องเสียไม่มากกับท้องเสียรุนแรง ถ้าไม่มากอาจมาจากกินอาหารรสจัดเกินไป เช่น เผ็ดจัด เปรี้ยวจัด ลำไส้จึงระคายเคืองมากและมีอาการบีบตัวรุนแรง จึงพยายามขับถ่ายอาหารที่ยังย่อยไม่สมบูรณ์ออกมา

สังเกตุว่าจะถ่ายออกมาหลังกินอาหาร 1- 2 ชั่วโมง อุจจระเหลวและหยาบ
แต่ถ้ากินอาหารหรือดื่มน้ำที่มีเชื้อโรค จะมีอาการท้องเสียภายใน  6-12 ชั่วโมง ท้องเสียมากและอุจจาระมีกลิ่นเหม็นเน่า
ถ้าถ่ายมากและมีอาการคลื่นไส้ อาเจียน มีไข้ด้วย อันนี้ต้องส่งโรงพยาบาล
ถ้าท้องเสียแบบเป็นมากๆ อาจเป็นโรคอหิวาตกโรค(Cholera) ได้ เพราะได้รับเชื้อแบคทีเรียชื่อ วิบริโอ โคเลอรี (Vibrio cho lerae) ซึ่งทำให้ท้องเสียรุนแรง ทำให้ลำไส้อักเสบได้ เชื้อแบบนี้ชอบระบาดในฤดูร้อน

บิด (Dysentery) จะมีอาการถ่ายหรือท้องสียแล้วมีมูกเลือดปนออกมา
อาการจะปวดเบ่งคล้ายยังถ่ายไม่สุด โดยทั่วไปโรคบิดแบ่งเป็น บิดไม่มีตัวและบิดมีตัว
ที่เรียกไม่มีตัว คือ เกิดจากเชื้อแบคทีเรียชนิดหนึ่งชื่อ ชิเกลล่า ซึ่งจะแสดงอาการหลังได้รับเชื้อสัก 3 วัน
แต่ถ้าเป็นบิดมีตัว คือ มีตัวจริงๆ เป็นเชื้ออะบีบา ซึ่งเป็นสัตว์เซลล์เดียวที่ปนเปื้อนในอาหาร
จะแสดงอาการเมื่อรับเชื้อผ่านไป 7-10 วัน
เริ่มจากอุจจาระเหลว มีมูกเลือด มีกลิ่นเหม็นมาก มีอาการปวดท้อง ปวดเบ่ง
อยากถ่ายบ่อยๆ ครั้งละน้อยๆอาจถ่ายได้ถึงวันละ 20-30 ครั้งเลย

อาหารเป็นพิษ (Food poisoning) จะเป็นอาการที่ได้ยินชินหูในระยะหลังๆ เกิดจากที่เรากินอาหารหรือน้ำที่ปนเปื้อนได้ทั้ง เชื้อแบคทีเรีย ไวรัส หรือกินเห็ดมีพิษ
และที่พบบ่อยคืออาหารทะเลที่ปนเปื้อนเชื้อโรคและสารพิษได้ ซึ่งจะไปให้เกิดพิษในร่างกาย
มักมีอาการท้องเสียเป็นน้ำหรือมูก ปวดท้อง(มากน้อยแล้วแต่อาการ) คลื่นไส้ อาเจียน มึนหัว ปวดหัว บางทีปวดเมื่อยตัว และหายใจไม่สะดวกเพราะพิษจากอาหารด้วย

โพสต์หน้า แอดมินจะพาไปรู้จักสมุนไพรที่รักษาอาการของ 3 โรคนี้

 

#มูลนิธิสุขภาพไทย   #โรคในหน้าร้อน   #สุขภาพชุมชนด้วยภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านสุขภาพ   #สสส.